– Jeste li za suverenu i nezavisnu Bosnu i Hercegovinu, državu ravnopravnih građana, naroda BiH – Muslimana, Srba, Hrvata i pripadnika drugih naroda koji u njoj žive? – glasilo je pitanje na referendumu održanom 29. februara i 1. marta 1992. godine čiji je rezultat otvorio put BiH ka samostalnosti, suverenosti, slobodi i demokratiji.
Prema zvaničnim podacima, glasalo je ukupno 2.073.568 glasača, što je bila izlasnost od 63,7 posto. Čak 99,7 posto izašlih građana na referundum bilo je za nezavisnost i napuštanje Jugoslavije koja je bila u raspadu, Slovenija i Hrvatska su već izašle iz tog federalnog državnog okvira.
Bio je to glas za slobodu i opstanak BiH, u vrijeme kada su se kovali planovi o njenoj podjeli i njenom uništenju, prije svega iz Beograda, ali i pritajeno iz Zagreba. Da je sam čin proglašenja nezavisnosti izvršen je u skladu sa svim potrebnim procedurama, potvrđeno je činjenicom da je BiH ubrzo po proglašenju nezavisnosti priznata od međunarodne zajednice i primljena u Ujedinjene nacije, kao ravnopravna članica.
Referendumom BiH nije po prvi put stekla nezavisnost, već ju je obnovila, nakon vjekova strane uprave.
Srpska demokratska stranka, početkom devedesetih godina dominantna u srpskom nacionalnom korpusu, pozvala je na bojkot referenduma, a sve po nalogu Beograda i balkanskog krvnika Slobodana Miloševića koji je bio izvršičac velikogsrpskog projekta stvorenog u Srpskoj akademini nauka i umjetnosti uz podršku Srpske pravoslavne crkve.
Međutim, voljom većine građana BiH je postala samostalna država, a na osnovu preduvjeta stvorenih Briselskom deklaracijom o Jugoslaviji od 17. decembra 1991.
Ona je, naime, na temelju preporuka međunarodne Arbitražne komisije, kojom je predsjedavao Robert Badinter, omogućila tadašnjim republikama pravo na nezasnost.
Oni koji nisu imali pravo i pravdu na svojoj strani pokušali su svoje ciljeve ostvariti bezobzirnom silom, prvo martovskim barikadama, a onda je Milošević poveo agresiju na BiH.
Iz iskonske želje za slobodom i opstankom nastala je Armija Republike BiH, koja je iako protiv daleko naoružanijeg i brojnijeg neprijatelja sačuvala državu i ostavila generacijama koje dolaze da se i u mirnodopskim uvjetima bore za opstojnost države.
